3 uitvaartondernemers over de toekomst van het vakHoe zien uitvaarten er over 10 of 20 jaar uit?
Chantell Orriens en Pascalle Brundel van Persoonlijk afscheid
“De tendens is dat elk afscheid creatief wordt vormgegeven. Geen enkele begeleiding of uitvaart mag of kan hetzelfde zijn. Ieder mens is tenslotte eigen en uniek.
Vroeger ‘dicteerde’ de uitvaartleider wat hoorde en moest gebeuren. Tegenwoordig moet je – volgens ons – kijken naar wat past bij de overledene en zijn of haar familie. Wat hun wensen zijn. Wie was de persoon? Zij willen de persoon herkennen in de uitvaart. Dit vraagt dat wij goed luisteren naar wat verbaal en non-verbaal gezegd wordt.
Een uitvaart is een heel event dat je organiseert. Het is een gaandeweg proces, waarbij het niet alleen draait om de uitvaart maar ook de periode ervoor en erna. Een uitvaart kan groots, maar ook heel klein zijn. Alles is mogelijk. Zo hebben wij weleens een uitvaart gewoon bij iemand thuis vormgegeven Met acht mensen. Zo bijzonder, zo intiem.
Het moet vanuit het hart kloppen voor mensen. Alles gaat veel meer op gevoel dan vroeger. Gelukkig is daar ook ruimte voor. De maatschappij verandert echt. Mensen leven anders en willen op hun eigen manier afscheid nemen. Mensen weten ook meer over het onderwerp en zijn mondiger. Daarnaast wordt het beeld van hoe een uitvaart eruit moet zien steeds meer losgelaten. Alles is mogelijk.
Wij denken dat online in de toekomst een belangrijke rol blijft spelen. Niet als vervanging van een uitvaart, zeker niet, maar als aanvulling op. Als hulpmiddel. Denk bijvoorbeeld aan online condoleren en gesproken kaarten. Maar het tastbare blijft. Het persoonlijke blijft. Online kun je minder voelen. Bij een uitvaart staan alle zintuigen open. Dat biedt vele malen meer troost.” Bekijk website: eenpersoonlijkafscheid.nl
Peter Bos van Karakteruitvaart
“In de 12 jaar dat ik nu in het vak zit, heb ik wel verschuivingen gezien. Voor de toekomst denk ik dat families vaker verwachten dat zij een uitvaart helemaal zelf kunnen regelen. Grotere partijen adverteren hier ook mee en hebben hier blijkbaar belang bij. De laagste prijs is ook zo’n fenomeen: we krijgen zo een ‘Gamma’-cultuur in de uitvaartbranche. Uiteraard geef ik families de ruimte om zelf meer te doen, maar ik zie hierdoor bijna altijd direct stress ontstaan. Ik geloof niet zo in alles zelf regelen. Niet bij zoiets complexs. Er komt gewoon teveel onzekerheid om de hoek kijken.
Ik word ook niet per se blij van het toekomstbeeld dat sommigen schetsen: hulp op afstand, robotisering, apps. Ik zie het persoonlijk contact in meerdere plaatsen in onze maatschappij achteruit hollen. Deze trend worden door partijen in gang gezet die hier baat bij hebben, maar niet door mensen zelf. Ik vind het jammer als “het afstandelijke” ook in de uitvaartwereld sluipt.
Het is een trend die ik zeker wil keren. Voor mij zit het hem namelijk in luisteren en proberen mensen te begrijpen. Luisteren naar de familie, naar het levensverhaal van de overledene en dat vertalen naar een passende uitvaart. Zo begeleidde ik laatst de uitvaart van een zakenman, maar nog veel meer een paardenman in hart en nieren. Na de dienst stond er een rijtuig met paard buiten te wachten samen met ruiters die hij stuk voor stuk kende. Zij brachten hem naar zijn laatste rustplaats. Het viel voor de familie helemaal op zijn plek.
In de toekomst verwacht ik dat mensen anders gaan gedenken, bijvoorbeeld met een heel groot gedenkmonument in de stad. Een monument waarin het plekje van oma oplicht als je er dichtbij staat. Dat je kunt zeggen tegen de kleinkinderen, dat stukje is van oma.” Bekijk website: karakteruitvaart.nl
Karen Admiraal – der Kinderen van Buitengewoon afscheid
“Klanten vragen om menselijkheid. Ik hoor heel vaak achteraf dat zij het zo fijn vonden dat ik niet zo ‘stijf’ gekleed was bijvoorbeeld. En waarderen dat ik veel tijd meeneem, zodat keuzes in rust gemaakt kunnen worden. Als uitvaartbegeleider moet je oog hebben voor het rouwproces en is de keuzevrijheid van de klant erg van belang. Die verschuiving zie ik. Dit betekent dat in de toekomst het traditionele bedrijfsconcept helemaal gaat verdwijnen. Dat vermoed ik en dat hoop ik ook. Mensen verwachten transparantie, eerlijkheid, persoonlijk en passend.
Zeven jaar begeleid ik nu families en nabestaanden. Als 22-jarige ben ik in Berlijn begonnen. Ik zie dat Nederland echt vooroploopt. Met wetgeving. Maar ook, met hoe wij omgaan met een overlijden en de wensen omtrent een uitvaart. We maken graag gebruik van dat wat er allemaal mogelijk is. Zo hechten steeds meer mensen waarde aan een bijzondere locatie. Een plek waar ze iets mee hadden tijdens het leven. Zo ving ik laatst nog een gesprek op van een ouder echtpaar in een prachtige brasserie. “Hee, is hier een uitvaart gaande?”, zei de één. “Jeetje wat mooi, dat dat kan. Dat zou ik ook wel willen.”
Dit zie je ook in de keuze voor vervoer, het soort troosteten, duurzame mogelijkheden enzovoort. Ik geloof daarnaast dat schoonheid een steeds belangrijkere rol gaat spelen in alles rondom de dood. Een mooi beeld zorgt voor een mooie herinnering. Dit kan veel troost bieden voor de toekomst.
Uitvaarten zullen meer en meer gaan over het herinneren van het leven, in plaats van verdriet om de dood. Rouw is er sowieso wel. Het vieren van het leven. Hoe diegene was en heeft geleefd.” Bekijk website: buitengewoonafscheid.nl
“Zo goed mogelijk online vindbaar zijn voor klanten, een uitdaging die Ewoud keer op keer aangaat. Met ruim 10 jaar ervaring weet hij inmiddels perfect hoe hij dit moet bereiken. “Er liggen nog zoveel mooie kansen voor de uitvaartbranche op online gebied.” – Ewoud Smedinga, online marketeer
Heeft u hulp nodig? Stel uw vraag.
